Een terugblik op het verrassende GZA-festival

Tijdens het GZA-festival verzorgde acteur en presentator Marcel Hensema een sprankelend programmaonderdeel. In gesprek met een bestuurder, zorgprofessionals, studenten en jonge talenten – en ondersteund door korte filmpjes – kreeg het publiek een inspirerend inkijkje in hoe zorgorganisaties in Groningen samen de zorg vernieuwen.

Karin van der Vries lichtte toe wat het GZA betekent en waarom samenwerking zo belangrijk is. Ook kwam het expertisecentrum in Appingedam voorbij, waar zorg en onderwijs kinderen met een ontwikkelingsachterstand optimaal ondersteunen. Dit is het eerste gerealiseerde GZA-project.

Het GZA werkt aan tien projecten. Het Wiemersheerdgebied in Loppersum is er één van. Daar vind je een modelwoning die weergeeft hoe het er straks uit gaat zien. Marjolijn de Haan en Annette Wildeman blikken vooruit op wat dat voor de bewoners en medewerkers betekent. Maar ook met het kleinschalig wonen blijven ze werken aan comfort en persoonlijke aandacht.

In deze workshop kwamen zorg en familie samen. Twee systemen raken elkaar en vormen samen iets nieuws. Tijdens de sessie was er aandacht voor elkaars verwachtingen. Er werden twee groepen gevormd: zorg en familie. Wat zagen de deelnemers toen ze naar elkaar keken? "De zorg moet samen, ze voelen steun, maar ze zien ook afstand. En wat gebeurt er als de zorg minder geeft, wie is verantwoordelijk voor de cliënt?" Een deelnemer benoemde het treffend: “Ik heb mijn ouders weggegeven.” Door samen te praten over verwachtingen en wat schuurt, ontstaat meer openheid en duidelijkheid.

Hans Nijland was jarenlang directeur van FC Groningen. Zijn boodschap was: succesvol samenwerken gaat altijd om samenspel. Onder Nijland groeide FC Groningen en werd De Euroborg gebouwd. Dat was een hele investering en een grote stap, maar die moest gezet worden, aldus Nijland. “Ik kijk niet naar de kosten, maar naar de opbrengsten.” Hij bracht menig succesvol speler naar Groningen. Trots toonde hij foto’s van Luis Suarez (aan wie hij de bijnaam El Presidente te danken heeft), Virgil van Dijk en natuurlijk Arjen Robben. Spelers met de P van persoonlijkheid volgens Nijland. Als leider vindt hij het belangrijk om toegankelijk en benaderbaar te zijn. Ron Jans is een voorbeeld van een  coach die kan samenbinden. Hij is empathisch en maakt iedereen in en rondom het team even belangrijk.

In de GZA-marktkraam konden bezoekers aanschuiven voor gesprekken over drie belangrijke initiatieven voor de toekomst van de zorg: zij-instromers, het jongerennetwerk en rebellen met rimpels. Op een laagdrempelige manier gingen ze in gesprek over hun ideeën, ervaringen en behoeften rondom deze thema’s. Dat leverde waardevolle input en leuke ontmoetingen op. Jonge zorgprofessionals sloten aan bij het jongerennetwerk, mensen met interesse in zij-instromers deelden hun ervaringen, en bij rebellen met rimpels spraken we met ervaren zorgmedewerkers over werkplezier, erkenning en wat zij nodig hebben om gemotiveerd te blijven. Het was mooi om te zien hoeveel mensen zich betrokken voelen bij de toekomst van hun vak; of ze nu net begonnen zijn of al jaren meedraaien. 

Erik van der Veen, een echte AI-trainer, nam ons mee in de wereld van ChatGPT. Hij liet zien hoe je AI  kunt inzetten bij medische vraagstukken. Aan de hand van talloze voorbeelden ontdekten we wat wel en niet mogelijk is. Hij benadrukte het belang van privacy, het schrijven van de juiste prompts en het kritisch controleren van de output. ChatGPT is een krachtig hulpmiddel, maar werkt alleen goed als je weet hoe je het slim gebruikt. De sessie was leerzaam en praktisch. De bezoeker ging met inspiratie en concrete tips naar huis om AI verantwoord en effectief toe te passen in ons werk.

De droom van FietsForensen is dat zoveel mogelijk mensen de fiets pakken, naar het werk of gewoon privé. Binnen het GZA hebben inmiddels twee van de zes zorgorganisaties een fietsregeling ingevoerd. Voor medewerkers levert dat alleen voordelen op: je kiest zelf je fiets bij een zaak in de regio, het is fiscaal aantrekkelijk en je hebt geen hoge aanschaf- of onderhoudskosten. Het resultaat is helder: fitte mensen die zich op een duurzame, groene manier verplaatsen. Een winst voor iedereen.

Tijdens de serious game van LEF (innovatiebureau) speelden deelnemers verschillende zorgsituaties na en ontdekten hoe technologie, zoals een medicijndispenser, kan helpen om het werk makkelijker te maken. Het interactieve spel liet goed zien hoe technologie een oplossing kan bieden voor het personeelstekort. Een speelse en leerzame ervaring die aanzet tot anders denken over zorgvernieuwing. Een van de deelnemers zegt er het volgende over: “Ik dacht eerst: wat moet ik met zo’n ding? Maar ik ben nu wel positief. Ik denk dat het ons echt kan helpen in de praktijk.”

Als internist, hoogleraar geneeskunde en voorzitter van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) spreekt Marcel Levi vanuit zijn eigen ervaring over veranderingen in de gezondheidszorg. Deze veranderingen zijn divers. We worden met zijn allen steeds ouder: dat is het succes van de zorg! Behandelmethodes zijn verbeterd en verbeteren nog steeds. Mensen blijven steeds langer gezond. Iemand die vandaag wordt geboren heeft vijftig procent kans om honderd jaar te worden. De zorg vernieuwt continu; door deze ontwikkelingen is minder menskracht nodig om de zorg te leveren. Het is belangrijk om kritisch te blijven kijken naar verspilling in de zorg. Dit geldt niet alleen voor materiaal maar ook voor onnodige inzet van menskracht. Zijn oproep: kijk ook kritisch naar je eigen handelen en vraag je af wat écht nodig is voor degene die een zorgvraag heeft. En als laatste: voorkomen is beter dan genezen!

Alle GZA-projecten waren te zien op doeken en zuilen. de X-wall nodigde je uit een balletje te gooien. En wat een herkenning in de expo over zorg en welzijn van toen, nu en in de toekomst. Een rondje in het reuzenrad, een bezoekje aan het blijtankenstation en lekker eten bij de foodtrucks. Het was er allemaal. Geen strak programma, maar alle ruimte om te kiezen en te ontmoeten. Buiten, in de schuur of op de boot. En dat met heerlijke luistermuziek en een spetterend optreden van TikTok Tammo. Het festivalgevoel ten top!