Leefbaarheid voor ouderen en kwetsbaren in Delfzijl-Noord vergroten

De zorggebouwen van Woonhaven Opwierde in Appingedam, Zonnehuis BetingeStaete en Ede Staal Staete in Delfzijl-Noord zijn niet aardbevingsbestendig. Ze worden daarom vervangen door nieuwbouw. Het is een van de negen projecten uit het Groninger Zorgakkoord waarbij ouderenzorgorganisatie Zonnehuisgroep Noord, zorgorganisatie Cosis, woningcorporatie Acantus en de gemeente Eemsdelta samenwerken aan nieuwe, aardbevings- én toekomstbestendige, zorggebouwen. Die zijn bedoeld voor ouderen en mensen met een psychische, lichamelijke of verstandelijke beperking. De samenwerking gaat echter verder dan alleen de bouw: ook op het gebied van medewerker, dagbesteding, domotica, zorgvernieuwing en het aantrekken van nieuwe medewerkers wordt er gekeken naar samenwerking, cohesie en uitwisseling van kennis. Een unieke, en noodzakelijke, krachtenbundeling vinden bestuurders Nienke Ybema en Bert Hogeboom. 

Zorgnetwerk
Het tekenen van de samenwerkingsovereenkomst is een belangrijke mijlpaal in het project Delfzijl-Noord. “Het is een impuls in de regio om te bewerkstelligen dat de zorg, ook in de toekomst, behouden blijft”, zegt Nienke Ybema. “Naast het vaststellen van de zakelijke afspraken over de bouw, bevestigen we hiermee een intensieve samenwerking die breder is dan die tussen onze organisaties: we doen dit samen met woningcorporatie Acantus en de gemeente. Samen willen we ervoor zorgen dat inwoners van Delfzijl-Noord zelfstandig kunnen blijven wonen, ook wanneer dat moeilijker wordt. En dat wij er ook in de toekomst voor ze zijn, als het thuis niet meer gaat.” Bert Hogeboom vult aan: “Het gaat niet alleen om nieuwe bakstenen, maar ook over ‘positieve gezondheid’. Het is van belang dat inwoners op verschillende levensgebieden regie over hun leven houden, waarbij we hen ondersteunen. Dit doen we samen met fysiotherapeuten, huisartsen, apothekers, thuiszorg, vrijwilligers- en bewonersinitiatieven. Met onze samenwerking willen we het netwerk in de wijk, waar al heel veel gebeurt, verder versterken. Dat kunnen we alleen samen realiseren.”

Zorgvernieuwing
Op dit moment is het noorden van Groningen een gebied waar jongeren wegtrekken en ouderen en kwetsbaren overblijven. Dit trekt ook een wissel op de zorg. Nienke Ybema: “We moeten op een innovatieve manier voor elkaar krijgen dat de zorg in dit gebied aanwezig blijft. Zorgvernieuwing speelt daarbij een belangrijke rol: hoe behouden we medewerkers en hoe trekken we nieuwe medewerkers aan? Is het voor medewerkers bijvoorbeeld interessant als ze in meerdere organisaties met meerdere doelgroepen kunnen werken? Daarnaast kijken we naar de inzet van domotica. Er wordt nog relatief weinig gebruik gemaakt van technologie, terwijl er veel mogelijkheden zijn. Zo willen we mensen met dementie niet meer ‘opsluiten’ in een gebouw met dichte deuren. We willen graag dat ze vrij kunnen bewegen en naar buiten kunnen als ze dat willen. Dit kan bijvoorbeeld door sensoren te plaatsen die signaleren waar zij zijn. Of cliënten van Cosis kunnen met ze gaan wandelen in het park. Op deze manier bekijken we allerlei mogelijkheden.”

Doelstelling en verbinding
Deze kruisbestuiving tussen cliënten en medewerkers van verschillende zorgorganisaties is een ambitie van beide zorgbestuurders. Volgens Bert Hogeboom gaat het om het maken van verbinding en het creëren van doelen. “Een doel hebben en je nuttig voelen, kan mensen een goed gevoel geven. Een eenzame oudere cliënt kan een kopje koffie gaan drinken bij een cliënt met dementie of ze kunnen samen de handen uit de mouwen steken in de gemeenschappelijke tuin. En ook buurtbewoners kunnen het leuker maken voor elkaar. We willen dit aanjagen, zodat de wijk sterker wordt. Want als een wijk sterker wordt, nemen inwoners ook sneller het initiatief om activiteiten te organiseren. Dit is ook in het belang van cliënten voor wie het niet vanzelfsprekend is om mee te kunnen doen in de maatschappij. Als ze niet goed worden ondersteund, kan dat problemen opleveren.  Maar als ze kunnen terugvallen op een buurthuis, buurtgenoten of vrijwilliger, dan werkt dat bij aan zingeving en kan een intensieve zorgvraag soms worden voorkomen.”

Zorgvraag
Nog een aspect waar de zorgorganisaties over brainstormen is het onderwijs. Jonge mensen verlaten de regio om in de stad een opleiding te volgen. Nienke Ybema verwacht dat dit (deels) op te lossen is door opleidingen naar Delfzijl te halen. Hierover zijn de bestuurders in gesprek met onderwijsinstanties. Daarnaast speelt ook de verwachte verzwaring van de zorgvraag in de toekomst een rol. Een gegeven dat de bestuurders zorgen baart. Nienke Ybema: “Zorgvragen worden ingewikkelder en vragen meer ondersteuning. Daar hebben we in de toekomst niet genoeg mensen voor, dus moet de zorgvraag omlaag. Tegelijkertijd moeten we in de regio kunnen opleiden en meer zorgmedewerkers aantrekken. En stel dat dit allemaal lukt, dan is het nog spannend of we de zorgvraag in de toekomst wel aankunnen. Daarom is deze samenwerking zo noodzakelijk. We kunnen het niet alleen.”

Acantus, Cosis, gemeente Eemsdelta en Zonnehuisgroep Noord