Van denken naar doen: terugblikken en vooruitkijken met Frank de Vries en Nienke Ybema

Aan tafel met: Frank de Vries en Nienke Ybema
Om de zorg in ons aardbevingsgebied komend jaar verder te ontwikkelen is het thema van 2022: ‘van denken naar doen’. We spreken erover met Frank de Vries, voorzitter van de stuurgroep van GZA en Nienke Ybema, zorgbestuurder van Zonnehuisgroep Noord. Als oud-burgemeester van Ten Boer stond Frank al met de voeten in de klei. Hij houdt zich al een tijd bezig met aardbevingsvraagstukken. “Met het Groninger Zorgakkoord willen we ondersteuning bieden aan de gemeenten die het nu al enorm zwaar hebben, zodat we samen volle steun van het ministerie blijven krijgen. Met een hoop betrokken partijen, van het Rijk tot aan het Nationaal Programma Groningen, werken we hard aan de toekomst van de zorg in dit gebied. Dit is nodig, want alleen samen houden we de zorg, ook in de toekomst, dichtbij huis,” vertelt Frank de Vries inleidend.

Zeven verschillende zorgorganisaties doen mee aan deze unieke samenwerking in het hoge Noorden. Nienke Ybema legt uit waarom Zonnehuisgroep Noord participeert in het Groninger Zorgakkoord. “Ook bij ons zijn er verschillende locaties met aardbevingsschade, maar dat was niet de enige reden om aan te sluiten. We vinden de ontwikkelingen hartstikke mooi voor het gebied, en de burgers natuurlijk. Om de zorg duurzaam te houden, moeten we namelijk innoveren. Want hoe kunnen we in de toekomst met minder personeel toch goede zorg blijven leveren? Samen denken we na over waar nieuwe zorggebouwen moeten komen te staan en hoe de zorg ín die gebouwen het beste vormgegeven kan worden.”

Ontwikkelingen in 2021
Hoe 2021 eruitzag voor GZA? Frank de Vries: “Dit was eigenlijk het eerste jaar dat de discussie over de samenwerking en budgetten was afgerond en we voorzichtig konden starten met de uitvoeringsfase. Die voorzichtigheid had onder andere te maken met het feit dat we te maken hadden met corona, alles ging minder snel dan gedacht. Het was voortdurend schakelen tussen live en online bijeenkomsten. En bij veel zorgorganisaties lag de aandacht logischerwijs bij het primaire zorgproces, waar corona erg dichtbij kwam. Toch hebben alle visie- en haalbaarheidsdocumenten het licht gezien. We hebben subsidies gekregen en er zijn innovatiemanagers aangenomen die de projecten en samenwerkingen begeleiden. Een basis waar we weer verder op kunnen bouwen én een belangrijke stap naar realisatie.”

Nijpende arbeidsmarkt
Nienke Ybema herkent zich in de gelegde basis: “Ondanks dat we met zijn allen een crisis aan het bezweren waren, zijn er mooie stappen gezet. Belangrijke innovaties krijgen steeds meer vorm.” Een voorbeeld hiervan is de samenwerking op het gebied van de nijpende arbeidsmarkt. Net als veel andere zorginstellingen heeft ook Zonnehuisgroep Noord moeite met het vinden van professionals. “Veel mensen wonen in de stad, maar ook hier in de buitengebieden hebben we goede verzorgenden, verpleegkundigen, dokters, psychologen, fysiotherapeuten, diëtisten en ergotherapeuten nodig. Daarom onderzoeken we met een projectoverstijgende werkgroep de mogelijkheden om het werk voor hen leuker, makkelijker en duurzaam te maken voor de lange termijn. Dit doen we onder meer door de mogelijkheden voor crossover werken verder uit te bereiden. Professionals kunnen straks gemakkelijk op verschillende plekken en voor verschillende doelgroepen werken.”

De rol van technologie
Een tweede ontwikkeling waar Nienke Ybema blij mee is, is dat alle GZA-partners bij het Technology en Zorg Academy aansluiten. Nienke Ybema: “Door gezamenlijk en samen met allerlei bedrijven, onderwijsorganisaties en zorgpartijen lid te worden, wisselen we kennis, ervaring en best practises op het gebied van zorgtechnologie uit. Daarnaast is het doel om bewustwording van de mogelijkheden van zorgtechnologie bij medewerkers te vergroten. Vanwege de vergrijzing en krimp in dit gebied moeten we anders gaan werken, technologie zal een grotere rol gaan spelen. Daar komt bij dat we goed moeten bedenken of beschikbare innovaties toepasbaar zijn in de praktijk. Het heeft weinig zin om in te zetten op spectaculaire technieken als je niet weet of het gaat werken. Best een spannende zoektocht.”

Veranderende samenwerking
Er komt verandering; in de manier van werken en het gebruik van technologie, maar ook in de samenwerking van de zeven betrokken zorgpartijen. Frank de Vries: “De nieuwe wooncomplexen en zorgorganisaties gaan meer met elkaar samenwerken en er komt een open verbinding met de samenleving. De deur moet daar altijd open staan. Waardoor nieuwe woonvormen in het pand zullen ontstaan, die ook weer in verbinding staan met de buitenwereld.” Er wordt onderzocht hoe de omgeving van een cliënt zoals professionals, vrijwilligers, mantelzorgers, familie en buren goed met elkaar kunnen samenwerken. Maar ook professionals onderling. Nienke Ybema vult aan: “Wanneer een thuiszorgteam in de ouderenzorg en ambulant team van de gehandicaptenzorg of GGZ bijvoorbeeld dezelfde wijk bedienen, dan is het zinvol om te onderzoeken wat de meerwaarde is als je samenwerkt rond deze hele groep cliënten. Je kunt elkaars expertise wellicht mooi aanvullen.”

Volgende stap
Welke ontwikkelingen staan er op de planning voor komend jaar? Frank de Vries: “Het belangrijkste is dat alle projecten de volgende stap gaan maken, de voorlopige ontwerpen moeten straks definitief worden. En ik hoop dat we weer terug kunnen vallen op de noodzakelijke manier van werken met elkaar: dat we elkaar weer zien. Zodat we met passie en drive blijven werken aan de nieuwe vormen van zorg, samenwerkingen en innovaties. Straks wordt dit proces ook steeds concreter, als de gebouwen er écht staan. Hierdoor worden de verbeteringen van het woon- en zorglandschap meer zichtbaar voor de bewoners in het Noorden. Mensen zijn trots dat ze hier wonen. En wij kijken of we het perspectief voor alle bewoners in het aardbevingsgebied nóg beter kunnen maken. Want dat hebben ze wel verdiend.”